Hoe merk ik het?

• Snel blauwe plekken krijgen
• Bloed plassen
• Wondjes die erg lang nabloeden
• Bloedingen in gewrichten,
• Neusbloedingen
• Heftige menstruaties

Hoe werkt het?

Bloedstolling is een ingewikkeld proces dat ervoor zorgt dat grote of kleine lekkages in het bloedvatstelsel snel worden gestopt. Continu ontstaan overal in het lichaam kleine bloedinkjes waar we niets van merken. Deze worden zeer snel gedicht. Ook wat grotere bloedingen (bijvoorbeeld als we ons snijden) stoppen meestal spontaan na enkele minuten, dankzij de bloedstolling. Bij bloedstolling spelen twee elementen een belangrijke rol: de bloedplaatjes en de stollingsfactoren. Bloedplaatjes worden gevormd in het beenmerg. Ze stromen in grote hoeveelheden mee in het bloed. Komen zij tegen een beschadigd stukje weefsel aan, dan kleven ze daaraan vast. Aan die bloedplaatjes plakken dan weer andere vast, waardoor een propje ontstaat dat de bloeding stopt. Stollingsfactoren zijn eiwitten in het bloed die gemaakt worden in de lever. Komen deze in aanraking met geactiveerde bloedplaatjes, dan gaan ze via een ingewikkeld proces stollen en vormen dan een afsluitende laag over de bloedplaatjes heen. Werkt dit systeem niet goed, dan spreken we van een stollingafwijking. Die kunnen we grofweg indelen in twee soorten: die waarbij het bloed te makkelijk stolt (daardoor ontstaan stolsels in de bloedbaan, we noemen dat trombose) en die waarbij het bloed onvoldoende stolt. De aandoening trombose wordt elders in dit boek besproken.

Hoe ontstaat het?

• Voor het onvoldoende stollen van het bloed zijn vele oorzaken aan te geven. Er kan sprake zijn van een erfelijke oorzaak:
• Hemofilie A en B. Hierbij wordt door een erfelijke stoornis te weinig aangemaakt van stollingsfactor VIII (hemofilie A) of factor IX (hemofilie B). Patiënten die hieraan lijden krijgen al op jonge leeftijd klachten: snel blauwe plekken, bloed plassen, wondjes die erg lang nabloeden en bloedingen in gewrichten.
• Ziekte van von Willebrand. Hierbij is sprake van een afwijking aan de bloedplaatjes en aan een stollingsfactor. Kan leiden tot makkelijk krijgen van blauwe plekken, neusbloedingen, heftige menstruaties. De ziekte verloopt veel minder heftig dan hemofilie.
• Niet erfelijke oorzaken:
• De lever kan als gevolg van ziekte onvoldoende stollingsfactoren aanmaken, bijvoorbeeld bij leverkanker of levercirrose.
• Er worden onvoldoende bloedplaatjes aangemaakt door ziekte van het beenmerg (bij leukemie) of als gevolg van een chemokuur.
• Het lichaam breekt de eigen bloedplaatjes af. Dit is de ziekte van Werlhoff of Idiopathische Trombocytopenische Purpura (ITP), een auto-immuunziekte.
• Het bloed wordt expres "dunner" gemaakt, met medicijnen. Zo krijgen bijna alle hart-vaatpatiënten een tabletje acetylsalicylzuur ("kinderaspirientje") waardoor de bloedplaatjes minder kleverig zijn, zodat minder makkelijk stolseltjes ontstaan. Anderen gebruiken sintrom of marcoumar, medicijnen die maken dat de lever minder stollingsfactoren produceert.

Hoe ga ik er zelf mee om?

Kwetsuren moeten worden vermeden, dus geen ruwe sporten. U kunt er verder zelf weinig aan doen.

Hoe gaat de arts er mee om?

• Hemofilie: ontstaan toch bloedingen, dan worden stollingsfactoren ingespoten.
• Ziekte van von Willebrand: bloedingen kunnen behandeld worden met medicijnen.
• De ziekte van Werlhoff: wordt behandeld met medicijnen. Soms moet de milt operatief worden verwijderd.

Geen wetenschappelijk nieuws gevonden