Hoe merk ik het?
- Rood verkleurd oogwit
- Geïrriteerd aanvoelende ogen, soms sterk jeukend maar nauwelijks pijnlijk
- Nauwelijks afgenomen gezichtsvermogen
- Licht doet geen pijn aan de ogen
- De ogen tranen, soms drijft er pus in de tranen en zit er pus in de wimpers
Hoe werkt het?
Een rood oog ontstaat door het opzwellen van de bloedvaatjes in het bindvlies dat het oogwit bedekt. De meest voorkomende oorzaak daarvan is een ontsteking van het bindvlies (conjunctivitis). Dit bindvlies bekleedt het oogwit en de binnenzijde van de oogleden. Bij een bindvliesontsteking zijn de ogen waterig. Ze voelen geïrriteerd aan maar doen niet echt pijn. Soms ziet u wat minder, door de tranen. Als er sprake is van een allergische oorzaak, dan kunnen de ogen sterk jeuken. Bij een bindvliesontsteking door bacteriën drijven er pusvlokken in het traanvocht. 's Ochtends bij het wakker worden zijn de wimpers vaak dichtgeplakt door de puskorsten. De oogleden zijn vaak wat opgezet.
Hoe ontstaat het?
Er zijn vele mogelijke oorzaken voor een bindvliesontsteking. Het kan ontstoken raken door een infectie met een virus of een bacterie. Maar ook door een allergische reactie (hooikoorts), door contact met een bijtende stof of door een vuiltje in het oog.
Hoe ga ik er zelf mee om?
- Wat we er zelf aan kunnen doen hangt af van de oorzaak van de bindvliesontsteking. Meestal, zeker bij kinderen, is er sprake van een infectie door virussen. Daar is geen medicijn tegen. Houd de ogen regelmatig goed schoon met een watje met gekookt water. Na enkele dagen tot een week treedt spontaan verbetering op. Lijkt een bacterie de oorzaak (zie boven), houd ook dan de ogen zoveel mogelijk schoon. Als na een paar dagen geen verbetering optreedt, neem dan contact op met uw arts.
- Is er sprake van hooikoorts, probeer dan of u de veroorzakende stof kunt vermijden. Meestal zal dat niet mogelijk zijn. Bij apotheek en drogist zijn cromoglycaat bevattende oogdruppels en neusspray verkrijgbaar die de allergische reactie remmen. Deze middelen voorkomen de klachten, maar ze zijn niet effectief als de klachten al volop aanwezig zijn. Ze moeten dan ook het hele gevoelige seizoen gebruikt worden. Wat de oorzaak van de oogontsteking ook is, als u contactlenzen draagt moet u deze uit te laten totdat het oog volledig genezen is.
Hoe gaat de arts er mee om?
Als een bacteriële ontsteking niet spontaan na een paar dagen verbetert, neem dan contact op met uw arts. Deze zal uw ogen bekijken om de diagnose te bevestigen. Zonodig zal hij een antibioticum (meestal tetracycline, chlooramphenicol of fucidinezuur) bevattende zalf of druppels voorschrijven. Als daarmee na enkele dagen geen verbetering optreedt, raadpleeg uw arts dan opnieuw. Ook als de hooikoorts niet verbetert met de cromoglycaat druppels en spray, moet u uw arts raadplegen.
Wetenschappelijk nieuws
Volgens een Nederlands onderzoek (R.P. Rietveld, G. ter Riet en P.J.E Bindels), gepubliceerd in het British Medical Journal, zijn slechts drie vragen aan de patiënt nodig om vast te stellen of een conjunctivitis (Bindvliesontsteking) een bacteriële oorzaak heeft. Dit zou kunnen leiden tot een gerichter voorschrijven van antibiotica bij conjunctivitis. De drie vragen betreffen (1) het aantal verkleefde ogen, (2) de aanwezigheid van jeuk en (3) een voorgeschiedenis van infectieuze conjunctivitis.
Bij een huisarts komen gemiddeld drie patiënten per week met een rood oog. In de meeste gevallen is dit (blefaro)conjunctivitis (bindvliesontsteking). Conjunctivitis kan worden veroorzaakt door een infectie, een IgE-gemedieerde allergische reactie, irritatie door bijvoorbeeld mechanische prikkeling of door chemische stoffen. In de meeste gevallen geneest het oog spontaan binnen een week en treden er zelden complicaties op. Staphylococcus aureus, pneumo- en streptokokken en Haemophilus influenzae zijn de meest voorkomende verwekkers van acute bacteriële conjunctivitis. Bij bacteriële conjunctivitis wordt terughoudendheid met antibiotica geadviseerd. Wanneer behandeling met een antibioticum nodig is, dan is chlooramfenicol oogzalf 1% het middel van eerste keus. Wanneer geen verbetering optreedt binnen drie dagen na het starten van de behandeling en bij handhaven van de diagnose, kan worden overgegaan op een ander antimicrobieel preparaat. Fluorchinolonen en aminoglycosiden worden beschouwd als reservemiddelen voor toepassing bij ernstige ooginfecties in de tweede lijn. Sinds juni 2009 zijn in Nederland moxifloxacine oogdruppels 0,5% (Vigamox) geregistreerd voor de behandeling van purulente bacteriële conjunctivitis. In vitro studies laten een sterkere werking zien van moxifloxacine oogdruppels dan van tobramycine en gentamicine op Streptococcus pneumoniae en Haemophilus influenzae. Een vergelijkende in vitro studie van moxifloxacine oogdruppels met ciprofloxacine en ofloxacine op geïsoleerde bacteriestammen van S. aureus en S. pneumoniae toonde eveneens een sterkere werking van moxifloxacine aan. In hoeverre dit ook in vivo klinisch relevant is, is niet onderzocht. Er zijn geen vergelijkende klinische studies bekend met het middel van eerste keus in Nederland, chlooramfenicol. Aangezien bacteriële conjunctivitis meestal binnen een week vanzelf overgaat en terughoudendheid met antibiotica wordt geadviseerd, is er een beperkte plaats voor moxifloxacine oogdruppels als reservemiddel naast aminoglycosiden en de andere fluorchinolonen. Na oculaire toepassing van moxifloxacine wordt een klein deel opgenomen in de systemische circulatie. De blootstellingswaarden liggen 1.200 tot 1.600 keer lager dan bij therapeutische orale doses. Hierdoor zijn systemische interacties onwaarschijnlijk. Ook worden er door de lage systemische bloedspiegels geen problemen verwacht bij oculaire toepassing van moxifloxacine tijdens zwangerschap of lactatie. De bijwerkingen van oculair toegepast moxifloxacine zijn in het algemeen mild en lokaal. De meest voorkomende bijwerkingen zijn een brandend gevoel, jeuk en prikkeling. Verder worden wazig zicht, zwelling van het oog en verkleuring van de cornea gemeld. Moxifloxacine oogdruppels zijn gecontraïndiceerd bij overgevoeligheid voor chinolonen of voor een van de hulpstoffen. Bij kinderen jonger dan twee jaar is onvoldoende ervaring met toepassing van de oogdruppels bij purulente bacteriële conjunctivitis. Bron: PS 2010;26(7):36-8 en FUS.
