Hoe merk ik het?
- Alleen bij kinderen van één tot vijf jaar
- Aanval van benauwdheid, vooral 's avonds en in vroege nacht
- Soms enkele avonden achter elkaar
- Gepaard gaand met een typische scherpe blafhoest
- Overdag verkouden
Hoe werkt het?
Pseudocroup (pseudokroep) is een virusinfectie van de luchtwegen bij jonge kinderen. Het kind is dan verkouden en heeft een typisch scherpe blafhoest (zeehondenhoest). Er is sprake van een beetje verhoging. Typerend is dat het kind rustig gaat slapen maar om een uur of tien, elf 's avonds benauwd wakker wordt. Het heeft vooral moeite met inademen (dit in tegenstelling tot astma) en kan daardoor in paniek raken. Meestal verdwijnt de benauwdheid na een paar uur en gaat het kind weer rustig slapen. Soms herhaalt dit beeld zich enkele dagen achter elkaar. Meestal zijn de verschijnselen dan elke volgende nacht wat minder hevig.
Hoe ontstaat het?
De boosdoener is een verkoudheidsvirus. De slijmvliezen van keel, neus en oren zijn aangedaan en ook die van de grote luchtwegen. Dit laatste veroorzaakt dat de slijmvliezen in de grote luchtpijp, vlak onder het strottenhoofd, opzetten. Daardoor wordt het ademen bemoeilijkt en ontstaat ook die typische blafhoest.
Hoe ga ik er zelf mee om?
Het kind wordt benauwd wakker en raakt daardoor vaak in paniek. Door de paniek is het onrustig, verbruikt meer zuurstof en krijgt het nog benauwder. Belangrijk is dus dat u uw kind kalmeert. Blijf zelf ook rustig. Uw kind neemt dan uw rust over. Mede daardoor zal de benauwdheid afnemen. Houd het kind bij u tot het weer rustig kan gaan slapen. Tot voor kort werd gedacht dat vochtige warme lucht goed was tegen de benauwdheid. Er werd vaak aangeraden met het kind in de badkamer of douchecel te gaan zitten. Latere inzichten leren dat de warme vochtige lucht weinig effect heeft, maar het gevoel veilig bij vader of moeder te zitten des te meer.
Hoe gaat de arts er mee om?
Blijft uw kind het erg benauwd hebben, raadpleeg dan uw huisarts. Deze zal het kind onderzoeken en nagaan of er inderdaad sprake is van een aanval van pseudocroup. Voor pseudocroup zijn geen medicijnen beschikbaar. Antibiotica werken niet bij een virusinfectie en luchtwegverwijders zijn alleen effectief bij vernauwing van de kleine luchtwegen (astma) maar niet van de grote. Ook hoestdrankjes en andere huismiddelen hebben geen effect. In zeldzame gevallen komt het voor dat de benauwdheid bedreigend wordt. Het kind moet dan met spoed worden opgenomen in het ziekenhuis. Alarmverschijnselen zijn blauw, bleek of slap worden. Zover moet u het echter niet laten komen. Als u het maar even niet vertrouwt moet u onmiddellijk de dienstdoende arts raadplegen.
Wetenschappelijk nieuws
In een artikel van Roorda e.a. (NTvG 1998:1658-62) wordt gepleit voor het gebruik van corticosteroïden als therapie bij pseudokroep (pseudocroup). Van Stempvoort geeft hierop zijn reactie. Hij wijst starten met farmacotherapie af gezien het vaak positieve effect op stomen, wellicht door het rustgevende effect op de ouders. Hij geeft aan dat de groep met milde kroep, met een gunstig natuurlijk beloop, groot is. Zijns inziens dienen corticosteroïden alleen gegeven te worden als er na stomen nog altijd sprake is van matig-ernstige tot ernstige pseudokroep. In het commentaar hierop wordt het positieve effect van rust door stomen erkent, echter er wordt benadrukt dat er geen wetenschappelijke onderzoeken voorhanden zijn die het effect van stomen rechtvaardigen. Zij wijzen nogmaals op de plaats die corticosteroïden kunnen innemen bij de behandeling van niet-milde pseudokroep (pseudokroepscore > 4). Hiermee kunnen verdere progressie en onnodige vertraging, volgens de auteurs juist ook in de eerste lijn, worden voorkomen. Bron: FUS 98-11-169.
De NHG-standaard Acuut hoesten geeft richtlijnen voor de diagnostiek, voorlichting en behandeling van acuut hoesten. Bij ernstige hinder wordt als symptomatische therapie aan kinderen noscapine geadviseerd, aan volwassenen noscapine of codeïne. Indien een antibioticum is geïndiceerd, wordt bij een lage luchtweginfectie bij kinderen als eerste keus amoxicilline geadviseerd, bij overgevoeligheid azitromycine. Bij volwassenen is doxycycline de eerste keus, bij intolerantie, zwangerschap of lactatie erytromycine. Bij kinkhoest is, indien behandeling is geïndiceerd, azitromycine eerste keus, bij zwangerschap en lactatie erytromycine. Bij bronchiolitis kan eventueel een bètasympathicomimeticum of corticosteroïd worden uitgeprobeerd. Bij matig ernstige pseudo-kroep wordt eenmalige toediening van een corticosteroïd geadviseerd. Bron: H&W 2003;46(9):497-506.